Albert Camus - życiorys - klp.pl
Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Albert Camus (francuski pisarz, dramaturg, eseista, czoÅ‚owy przedstawiciel egzystencjalizmu w literaturze) przyszedÅ‚ na Å›wiat 7 listopada 1913 roku w Mondovi w Algierii w ubogiej rodzinie robotniczej. Jego ojciec, Lucien, robotnik alzackiego pochodzenia, zginÄ…Å‚ w czasie I wojny Å›wiatowej pod MarnÄ… w niespeÅ‚na rok po narodzinach Alberta. Wówczas to rodzica Camus, ze wzglÄ™du na zÅ‚Ä… sytuacjÄ™ finansowÄ…, musiaÅ‚a przenieść siÄ™ do Belcourt – robotniczej części Algieru w pobliżu arabskiej dzielnicy miasta, gdzie zamieszkaÅ‚a wraz z babkÄ… Alberta i jego sparaliżowanym stryjem w niewielkim, dwupokojowym mieszkaniu.

W 1918 roku Camus rozpoczął naukę w jednej z algierskich szkół podstawowych. Dzięki pomocy i wsparciu nauczycieli, a zwłaszcza Louisa Germaina, uzyskał stypendium, które umożliwiło mu dalszą edukację w liceum. Lata nauki to dla przyszłego pisarza czas intensywnego rozwoju intelektualnego i licznych zainteresowań sportowych, przerwany w 1930 roku pierwszym poważnym atakiem gruźlicy. Rozwój choroby zmusił Camusa do zaprzestania uprawiania sportów i przerwania studiów. Po odzyskaniu sił opuścił on dom rodzinny i rozpoczął samodzielne życie, podejmując się rozmaitych prac. Pracował między innymi dla Instytutu Meteorologicznego, sprzedawał części zamienne dla samochodów, udzielał prywatnych lekcji. Jednocześnie kontynuował studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu w Algierze. W 1934 roku poślubił Simone Hic, córkę zamożnego lekarza okulisty, lecz ich małżeństwo rozpadło się po niespełna dwóch latach.

W okresie nauki Albert Camus zaprzyjaźniÅ‚ siÄ™ z jednym ze swoich profesorów, Jeanem Grenierem, z którym znalazÅ‚ wspólne zainteresowania na pÅ‚aszczyźnie literatury, filozofii i sportu. Na studiach wyróżniÅ‚ siÄ™ w dziedzinie filozofii, otrzymujÄ…c w 1936 roku „Diplôme d'études supérieure” za pracÄ™, dotyczÄ…cÄ… zwiÄ…zków greckiej i chrzeÅ›cijaÅ„skiej myÅ›li filozoficznej w dzieÅ‚ach Plotyna i Å›wiÄ™tego Augustyna. DziÄ™ki temu mógÅ‚ podjąć pracÄ™ jako wykÅ‚adowca uniwersytecki, lecz kolejny atak gruźlicy zmusiÅ‚ go do wyjazdu do francuskich Alp w celu ratowania podupadajÄ…cego zdrowia. Po wizycie we WÅ‚oszech powróciÅ‚ do Algierii, gdzie rozpoczÄ…Å‚ dziaÅ‚alność publicystycznÄ…. Jego pierwsze pisma: „L'Envers et l'endroit” zostaÅ‚y opublikowane w 1937 roku. PodjÄ…Å‚ w nich tematykÄ™ dualistycznej koncepcji ludzkich problemów, która uwidaczniaÅ‚a siÄ™ przez nastÄ™pne lata w caÅ‚ej jego twórczoÅ›ci. Pierwsze eseje pisaÅ‚ zainspirowany pasjÄ… istnienia i zdolnoÅ›ci czÅ‚owieka do intensywnej komunikacji z naturÄ…, podkreÅ›lajÄ…c jednoczeÅ›nie kruchość i ponurość ludzkiej egzystencji.

Rok 1930 okazaÅ‚ siÄ™ przeÅ‚omowy w życiu Camusa – wówczas to rozpoczÄ…Å‚ swÄ… dziaÅ‚alność twórczÄ…, wynikajÄ…cÄ… w dużej mierze z lektury i zainteresowania siÄ™ dzieÅ‚ami francuskich klasyków. W tym czasie zwiÄ…zaÅ‚ siÄ™ również z algierskÄ… lewicÄ… i przez jakiÅ› czas byÅ‚ czÅ‚onkiem Komunistycznej Partii Algierii. ZaczÄ…Å‚ również interesować siÄ™ teatrem, a z zamiÅ‚owania tego zrodziÅ‚y siÄ™ liczne sztuki sceniczne, które pisaÅ‚ do koÅ„ca swych dni. W latach 1935-1939, wraz z grupÄ… mÅ‚odych intelektualistów lewicowych, zaÅ‚ożyÅ‚ „Théâtre de l'Equipe”. DziÄ™ki jego zaangażowaniu wystawiono „Requiem dla zakonnicy” Williama Faulknera i „Biesy” Fiodora Dostojewskiego. Niestety, caÅ‚a twórczość teatralna Alberta Camusa byÅ‚a i nadal jest najmniej doceniana przez krytyków literackich i jego odbiorców.

Przed wybuchem II wojny Å›wiatowej Camus pracowaÅ‚ jako dziennikarz w gazecie „Alger-républicain”, najpierw jako stażysta, a nastÄ™pnie jako zastÄ™pca redaktora naczelnego, reporter polityczny i recenzent książek. Z tego okresu pochodzÄ… jego recenzje dzieÅ‚ literackich Jean-Paula Sartre’a i artykuÅ‚y, analizujÄ…ce warunki spoÅ‚eczne muzuÅ‚maÅ„skiej spoÅ‚ecznoÅ›ci regionu Kabylii.

W 1940 roku wyjechaÅ‚ do Paryża, majÄ…c nadziejÄ™, że podejmie tam pracÄ™ reportera w prasie lewicowej. Ze wzglÄ™du na atak Niemiec na FrancjÄ™ musiaÅ‚ wrócić do Afryki Północnej, gdzie rozpoczÄ…Å‚ pracÄ™ jako nauczyciel w Oranie i ożeniÅ‚ siÄ™ z Francine Faure, nauczycielkÄ… matematyki. Jako zdeklarowany pacyfista, otwarcie protestowaÅ‚ przeciwko wojnie w Europie, co naraziÅ‚o go na niebezpieczeÅ„stwo, wynikajÄ…ce z ograniczenia praw wolnoÅ›ciowych we Francji czasów wojny. Po zaledwie kilkutygodniowym pobycie w Oranie, w marcu 1940 roku, zostaÅ‚ zmuszony do opuszczenia Algierii ze wzglÄ™du „na zagrożenie dla bezpieczeÅ„stwa narodowego”.

W ostatnich latach okupacji Francji i po wyzwoleniu Camus kontynuowaÅ‚ pracÄ™ dziennikarza jako redaktor paryskiej gazety „Combat”, na Å‚amach której przedstawiaÅ‚ różnorodne i niezależne poglÄ…dy lewicowych, w których dominowaÅ‚o przesÅ‚anie ideałów sprawiedliwoÅ›ci, prawdy i wiary oraz przybliżaÅ‚ polityczny program, oparty na gÅ‚Ä™bokiej, moralnej postawie czÅ‚owieka. PojawiajÄ…ce siÄ™ ostre polemiki pomiÄ™dzy zwolennikami poglÄ…dów prawicowych i lewicowych ostatecznie zniechÄ™ciÅ‚y go do dalszej pracy i w 1947 roku opuÅ›ciÅ‚ redakcjÄ™ pisma.

Jako pisarz debiutowaÅ‚ w 1940 roku powieÅ›ciÄ… „Obcy” – gÅ‚Ä™bokim studium wyobcowania w XX wieku w oparciu o portret współczesnego outsidera, które przyniosÅ‚o mu uznanie czytelników i krytyki literackiej. W tym samym roku ukazaÅ‚ siÄ™ jego esej filozoficzny: „Mit Syzyfa”, w którym dokonaÅ‚ analizy współczesnego nihilizmu i poczucia absurdu. Z poszukiwaÅ„ sposobu na przezwyciężenie nihilizmu zrodziÅ‚a siÄ™ jego druga powieść: „Dżuma” (1947). Z innych jego ważnych dzieÅ‚ należy wymienić powieść „Upadek” (1956) i zbiór opowiadaÅ„ „Wygnanie i królestwo” (1957), w których wykorzystaÅ‚ symbolikÄ™ chrzeÅ›cijaÅ„skÄ…, nadajÄ…c jej charaktery ironicznej wymowy, stylizowanej na Å›wieckich humanistach etycznych.

W 1957 roku Albert Camus otrzymaÅ‚ jednÄ… z najbardziej prestiżowych miÄ™dzynarodowych nagród w dziedzinie literatury – NagrodÄ™ Nobla za twórczość, która „z powagÄ… jasnym wzrokiem oÅ›wietla problemy ludzkiego sumienia naszych czasów”. PrzyjmujÄ…c wyróżnienie z charakterystycznÄ… dla siebie skromnoÅ›ciÄ… oÅ›wiadczyÅ‚, że gdyby byÅ‚ czÅ‚onkiem komisji, to swój gÅ‚os oddaÅ‚by na ówczesnego faworyta i swojego konkurenta, André Malrauxa. Po opublikowaniu zbioru „Wygnanie i królestwo”, rozpoczÄ…Å‚ pracÄ™ nad czwartÄ… powieÅ›ciÄ… oraz przygotowywaÅ‚ siÄ™ do objÄ™cia funkcji dyrektora teatru w Paryżu. Jego życiowe plany przekreÅ›liÅ‚a nieoczekiwana Å›mierć. ZginÄ…Å‚ 4 stycznia 1960 roku w wypadku samochodowym w Villeblerin pod Paryżem razem ze swym wieloletnim przyjacielem i wydawcÄ…, Gallimardem.

Jako powieÅ›ciopisarz i dramaturg, teoretyk polityczny i moralista, Albert Camus po II wojnie Å›wiatowej staÅ‚ siÄ™ rzecznikiem swego pokolenia i mentorem literatów oraz filozofów nie tylko we Francji, ale także w Europie i na Å›wiecie. Jego pisma, dotyczÄ…ce głównie izolacji czÅ‚owieka w obcym mu wszechÅ›wiecie, wyobcowania jednostki, problemu zÅ‚a oraz ostatecznoÅ›ci Å›mierci, dokÅ‚adnie odzwierciedlaÅ‚y poczucie alienacji i rozczarowanie powojennych intelektualistów oraz spoÅ‚eczeÅ„stwa. W dziejach literatury zapisaÅ‚ siÄ™ jako twórca i propagator powieÅ›ci egzystencjalnej i jako czoÅ‚owy przedstawiciel egzystencjalizmu. Choć sam dostrzegaÅ‚ we współczesnym mu Å›wiecie wszechobecność nihilizmu, w swych utworach dążyÅ‚ do obrony takich wartoÅ›ci, jak prawda i sprawiedliwość. W nieukoÅ„czonej powieÅ›ci: „Pierwszy czÅ‚owiek”, zarysowaÅ‚ kontury liberalnego humanizmu, w którym odrzucaÅ‚ aspekty dogmatyczne chrzeÅ›cijaÅ„stwa i marksizm.

Albert Camus został pochowany w Lourmarin.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz siÄ™ wiÄ™cej
1  Dżuma - streszczenie
2  Dżuma - problematyka utworu
3  Pozostali bohaterowie